تاریخچه جوجه گوشتی آرین و مرغ لاین در ایران
بطور کل در دنیا تنها کشورهای آمریکا، انگلیس، هلند، برزیل، هند، آلمان، فرانسه و ایران تولیدکننده مرغ اجداد هستند. در سال‌های 1355 تا 1356 برای اولین بار در ایران تصمیم بر تولید مرغ لاین گرفته شد. به همین سبب یک گله نژاد آربور آکرز از آمریکا به کشور وارد و در مرغداری کدخدا در منطقه بویین زهرای قزوین مستقر شد. این جریان مصادف با انقلاب ایران شد، و به دلیل عدم آگاهی از مرغ و مرغداری معدوم و کلیه مرغ‌ها با ارزش هزاران دلار به عنوان خوراکی مصرف شد.
چندین سال بعد، خطوط لاین در مجتمع مرغ لاین 1137 هکتاری از اراضی بکر جنگلی شمال کشور (مازندارن، جنوب بابل) ساخته شد. اینکار به این دلیل انجام گرفت که مرغ مادر، باید در مکانی دور از هرگونه آلودگی برای جلوگیری از خطرات عفونی نگهداری شود.
ساخت این مجتمع 7 سال طول کشید، نهایتا در سال 1372 یک گله یازده هزار قطعه‌ی نژاد هایبرو هلندی مرغ لاین، وارد ایران شد. این نژاد به نام آرین نام گذاری شد و تا امروز نیز مرغ‌های اجداد و مادر گوشتی آرین کماکان در این مرکز نگهداری می‌شوند.
سهم بازار مرغ آرین
در اواخر دهه ۷۰ شمسی، ۸۵ درصد از جوجه اجداد مورد نیاز کشور از طریق مجتمع مرغ لاین آرین تأمین می‌شد. اما در دهه ۸۰ شمسی، این سهم به کمتر از ۲ درصد کاهش یافت. دلیل این افت، به‌روزرسانی نشدن دانش اصلاح نژاد و عدم ارتقای ژنتیکی مرغ آرین بود. در حالی که سایر کشورها پیوسته نژادهای خود را بهبود می‌بخشیدند، مرغ آرین بدون تغییر باقی ماند و از رقبا عقب افتاد.
با ادغام دو وزارتخانه جهاد سازندگی و کشاورزی در دهه ۸۰، مشکلاتی در روند تولید جوجه آرین ایجاد شد. این اتفاق طی کمتر از سه سال، سهم این نژاد را از ۸۵ درصد به تقریباً صفر رساند. پس از شدت گرفتن تحریم‌ها و محدودیت‌های واردات، مسئولان به فکر احیای این نژاد افتادند و در ۲۶ آذر ۹۹، اولین محموله تجاری آمیخته با آرین تولید شد.
با وجود این اقدامات، تولیدکنندگان تمایلی به استفاده از نژاد آرین ندارند. آن‌ها معتقدند که این نژاد به دلیل ضریب تبدیل نامناسب، کیفیت لاشه پایین‌تر و وزن‌گیری ضعیف، پاسخگوی نیاز بازار نیست. هزینه تولید جوجه آرین بالا و بازدهی آن پایین است، بنابراین برای مرغداران توجیه اقتصادی ندارد. اگر قرار باشد این نژاد دوباره سهم بازار خود را پس بگیرد، نیازمند اصلاحات جدی در ژنتیک و بهره‌وری تولید است.
خصوصیات مرغ آرین گوشتی در مقایسه با کاب و دیگر نژادها
مرغ آرین راندمان کمتری در مقایسه با نژادهای راس، کاب، آربوراکرز و هوبارد دارد.
- وزن‌گیری دیرتر
- ضریب تبدیل بالا
- کیفیت لاشه پایین
- مصرف پروتئین بیشتر
- وزن گیری کمتر. نسبت
- به رقبا 20 درصد
- وزن‌گیری پایین تری دارد. (وزن متوسط نژاد آرین در سن 35 روزگی 1300 گرم، 42 روزگی 1800 گرم و در 56 روزگی نهایتاً 2800 گرم خواهد بود.)
- عدم یکنواختی گله در نژاد آرین نسبت به رقبای دیگر پایین‌تر است.
- گوشت این نژاد بیشتر جوجه کبابی محسوب می‌شود.
مقاله: برای اطلاعات بیشتر درباره نژاد کاب روی لینک کلیک کنید.
مقایسه و تفاوت دو نژاد راس و آرین
در نشریه علوم دامی، دو نژاد مرغ گوشتی راس و آرین را با هم مقایسه کرده است. در این مقاله بیان شده که نژاد راس ویژگی‌های تولیدی بهتری در قیاس با جوجه گوشتی آرین دارد. در این تحقیق بیان شده که در شرایط دان مصرفی یکسان، به طور قابل توجهی لاشه و گوشت جوجه راس بیشتر از مرغ آرین است. از طرف دیگر درصد چربی محوطه شکمی و امعا و احشا به طور معنی داری کمتر از جوجه آرین است.
مورد جالب دیگری که در این مقاله به آن اشاره شده بود، تنظیم جیره آغازین در بهبود عملکرد جوجه‌های گوشتی بود. در این مقاله با بررسی‌های صورت گرفته، بیان شد که استفاده طولانی‌تر از جیرههای آغازین منجر به بهبود عملکرد جوجه‌های گوشتی در هر دو سویه خواهد شد.
به طور کلی مطالعات متعددی به مقایسه عملکرد نژاد آرین با نژاد راس 308، پرداخته‌اند. این نتایج نشان می‌دهد که نژاد راس 308 در کل دوره پرورش، افزایش وزن و شاخص تولید بالاتری دارد و ضریب تبدیل غذایی آن نیز بهتر است. با این حال، نژاد آرین در دو هفته اول پرورش، نرخ افزایش وزن بیشتری دارد. همچنین، افت لاشه و وزن نسبی سنگدان در نژاد آرین بالاتر است.
این تفاوت‌ها می‌تواند ناشی از تفاوت‌های ژنتیکی و فیزیولوژیکی بین این دو نژاد باشد.
مقاله: آشنایی بیشتر با انواع نژاد راس و شیوه پرورش آن
دان مرغ گوشتی آرین
با توجه به مطلب ذکر شده در بخش قبل، استفاده از دان آماده با دوره آغازین بیشتر برای مرغ گوشتی بهتر و مناسب‌تر است. بطور کل تغذیه مرغ گوشتی در سنین مختلف پرورش باید متفاوت باشد؛ چه از نظر سایز و چه از نظر مواد مصرفی. در هر دوره پرورش نیاز به آنالیز دقیق و فرمولاسیون خاص برای جیره غذایی مرغ گوشتی است تا با عملکرد مطلوب رسیده و مانع از بروز بیماری در گله شود. همچنین مرغ آرین پروتئین بیشتری به نسبت مرغ راس مصرف می‌کند.
از همین رو استفاده از دان مناسب برای آن بسیار مهم است. یکی از شرکت‌های مطرح در زمینه تولید دان جوجه گوشتی با فرمول منحصر به فرد، شرکت جهان کاوه است.
یکی از فارم‌های زیر مجموعه شرکت جهان کاوه برای جوجه گوشتی آرین، به وزن دهی 3160 گرم دست یافت. این دان کامل که در 4 مرحله رشد در نظر گرفته شده است. دوره آغازین دان مرغ گوشتی جهان کاوه، به دو مرحله سوپر استارتر و استارتر تقسیم می‌شود. پس از آن جوجه گوشتی دو دوره میان دان، (میان دان یک و میان دان دو) را سپری خواهد کرد. با استفاده از فرمول شرکت جهان کاوه میانگین وزن دهی مرغ آرین، در سن 48 روزگی 3160 گرم بوده است. همچنین میانگین وزن مرغ زنده با میانگین سن کشتار 42 روز، 2500 گرم بوده است. در زیر جدول عملکرد مرغ آرین را در این فارم با مصرف دان مرغ گوشتی شرکت جهان کاوه برای شما قرار داده‌ایم.
این مورد از این لحاظ حائز اهمیت است که فرمول این خوراک با دقت زیاد برای داشتن بهترین بازدهی و کمترین افت لاشه برای هر دوره پروش مرغ گوشتی آرین برای مرغداری‌ها طراحی شده است.
مقاله: برای آشنایی بیشتر با مقدار دان مصرفی مرغ گوشتی روی لینک کلیک کنید.
بیماری‌های که نژاد آرین بیشتر با آن درگیر است
به طور کلی مرغ‌های گوشتی بیشتر با بیماری‌های همچون نیوکاسل، آسیت، آنفولانزای مرغی، برونشیت و گامبورو درگیر می‌شوند. اما احتمال درگیری و تلفات در جوجه آرین به نسبت دیگر نژادها بیشتر است. همچنین نژاد گوشتی آرین پرخاشگری بیشتر به نسبت دیگر نژادها دیده می‌شود، از این رو احتمال درگیری با کانیبالیسم در این نژاد بیشتر از بقیه نژادها است.
اصلاح نژاد آرین یک ضرورت است
نژاد مرغ آرین که روزگاری پیشتاز بازار داخلی بود، به دلیل عدم به‌روزرسانی ژنتیکی و اصلاح نژاد، از رقبا عقب افتاد. در شرایط فعلی، با وجود حمایت‌های دولتی، چالش‌های زیادی برای احیای این نژاد وجود دارد.
بررسی‌ها نشان می‌دهد که سهم مرغ آرین در تأمین مرغ اجداد کشور ۴۷ درصد است، اما این سهم در تولید جوجه یک‌روزه به تنها ۱۰ درصد کاهش می‌یابد. دلیل این کاهش، کیفیت پایین نژاد آرین و عدم استقبال مرغداران از آن است.
اگر قرار است مرغ آرین دوباره سهم بازار خود را به دست آورد، نیازمند تحقیقات علمی، اصلاح ژنتیکی و افزایش بهره‌وری در تولید است.
چگونه احتمال بیماری را در جوجه آرین کاهش دهیم؟
یکی از مواردی بسیار مهم در پرورش جوجه گوشتی واکسیناسیون جوجه‌ها در طول دوره پرورش است. موفقیت واکسیناسیون جوجه مرغ یکی از عوامل موثر در حفظ گله است. در کنار واکسیناسیون موفق، توجه به دما، نور سالن و سیستم تهویه هوا از دیگر عوامل موثر در پرورش است.
منبع:
