تعریف جوجه کشی: از تخم مرغ تا جوجه
جوجه کشی به فرآیندی است که تخم‌های نطفه‌دار پرندگان تحت شرایط خاصی از دما، رطوبت و چرخش قرار می‌گیرند؛ تا جنین داخل تخم رشد کرده و در نهایت جوجه از تخم بیرون آید. این فرآیند می‌تواند به صورت طبیعی توسط مرغ مادر یا به صورت مصنوعی در دستگاه‌های جوجه‌کشی انجام گردد.
در سیستم پرورش طیور، برای تولید انبوه جوجه گوشتی، تخمگذار و زینتی از دستگاه جوجه‌کشی استفاده می‌کنند. جوجه‌هایی که برای تولید گوشت پرورش داده می‌شوند را جوجه‌های گوشتی می‌نامند، از طرف دیگر جوجه‌های که با هدف تخمگذاری و تولید تخم مرغ پرورش داده می شوند، را مرغ تخمگذار (layer) می‌نامند. در مرغداری‌های جوجه‌های گوشتی با جوجه یک روزه شروع به کار می‌کنند و زمانی که آنها به به وزن مناسب و بازارپسند می‌رسند، آنها را به کشتارگاه می‌فرستند.
سوالی که اینجا مطرح می شود، این است که آن جوجه‌های یک روزه از کجا تهیه می‌شوند؟
در ابتدا این نکته را در نظر بگیرید که تخم جوجه‌های گوشتی، از تخم مرغ تخمگذار و یا تخم مرغ‌های موجود در بازار متفاوت است. نوع پرورش و تغذیه جوجه‌های والد یا مادر جوجه گوشتی متفاوت از جوجه گوشتی است. این جوجه‌ها حدودا در 26 هفتگی تخمگذاری می‌کنند، و تا 35 تا 40 هفته دیگر (تا حدود یک سال و 3 ماهگی) به تخم گذاری ادامه می‌دهند. این مزارع دارای سیستم جمع‌آوری خودکار تخم هستند، تخم‌ها در یک جعبه لانه (nest box) روی یک نوار نقاله (a conveyor belt) به ایستگاه جمع آوری تخم منتقل می‌شوند.
پس از آن تخم‌ها به مراکز معتبر جوجه کشی ارسال می‌شوند. تخم‌های جوجه کشی چندین بار در روز جمع آوری می‌شوند. بعد از گرفتن تخم‌ها، آنها در انکوباتور قرار می‌گیرند تا در آنجا گرم نگهداشته شوند. در مراکز جوجه‌کشی، شرایط ایده‌آل برای بیرون آمدن جوجه از تخم محیا می‌گردد.
دستگاه جوجه کشی یا انکوباتور چگونه کار می‌کند؟
در روش سنتی، مرغ مادر در زمان خوابیدن روی تخم‌های نطفه دار (زمان کِرچ) در تلاش است تا شرایط مطلوب دما، رطوبت و اکسیژن رسانی را تامین کند و هر چند وقت یکبار تخم‌ها را با منقار خود می‌چرخاند. دستگاه جوجه کشی یا همان انکوباتور همین شرایط را به شیوه سنتی فراهم می‌کند. از طرفی دستگاه انکوباتور گرمایش، سرمایش، تهویه برای حفظ رطوبت هوا و سطح دی‌اکسیدکرین را فراهم می‌کند. دمای هوا، سرعت هوا و رطوبت مناسب به کیفیت بهتر تخم مرغ‌ها و شکست کمتر آنها کمک می‌کند.
مراحل جوجه کشی مرغ
همانطور که بیان شد جوجه کشی فرآیندی است که طی آن تخم نطفه‌دار به جوجه تبدیل می‌شود. این فرآیند نیازمند شرایط دقیق و کنترل شده‌ای از جمله دما، رطوبت، تهویه و چرخش تخم‌ها است.
مراحل کلی جوجه کشی به شرح زیر است:
- تهیه تخم نطفه‌دار:
- تخم‌ها باید از مرغ‌های سالم و تغذیه شده با غذای مناسب تهیه شوند.
- تخم‌ها باید تمیز، بدون ترک و شکل طبیعی (فرم طبیعی) داشته باشند.
- دود دادن تخم‌ها:
- قبل از قرار دادن تخم‌ها در دستگاه، در یک اتاقک آنها را با فورمالین و پرمنگنات دود می‌دهند.
- قرار دادن تخم‌ها در دستگاه ستر:
- تخم‌ها باید به صورت افقی و با فاصله مناسب در سینی‌های دستگاه جوجه‌کشی قرار گیرند.
- جهت تخم‌ها در دستگاه باید درست قرار داده شود. سرگرد و بزرگتر تخم رو به بالا قرار می‌گیرد.
- تنظیم شرایط محیطی:
- دما: دمای دستگاه باید ثابت و در محدوده مشخصی (معمولاً 37.5 تا 38 درجه سانتی‌گراد) حفظ شود.
- رطوبت: رطوبت نسبی داخل دستگاه نیز باید در محدوده مشخصی (معمولاً 55 تا 65 درصد) حفظ شود.
- تهویه: دستگاه باید به طور مداوم تهویه شود تا دی‌اکسید کربن تولید شده توسط جنین خارج شده و اکسیژن تازه وارد شود.
- گردش تخم‌ها: تخم‌ها باید به‌طور منظم گردانده شوند تا از چسبیدن جنین به پوسته جلوگیری شود. دستگاه‌های جوجه کشی، هر چند وقت یکبار، زاویه سینی‌ها را به میزان 45 درجه به راست و چپ گردش می‌دهند.
- نطفه سنجی: بررسی نطفه سنجی برای خارج کردن، تخم‌های آسیب دیده از دستگاه ستر.
- مرحله هچ: تخم‌ها از دستگاه ستر به هچر منتقل می‌شوند. در روزهای پایانی جوجه‌کشی، رطوبت دستگاه افزایش می‌یابد تا به جوجه‌ها کمک کند تا پوسته تخم را شکسته و خارج شوند.
- خروج جوجه‌ها: پس از خروج جوجه‌ها از تخم، باید آنها را از دستگاه خارج کرده و در یک محیط گرم و خشک قرار داد تا ناف آنها خشک و قطع شود.
ستر و هچر: دو مرحله اصلی در جوجه کشی
ستر و هچر دو دستگاه متفاوت جوجه کشی هستند که تخم‌ها طی دو دوره متفاوت در آنها قرار می‌گیرید. هر دو دستگاه هچر و ستر، دستگاه‌های انکوباتری هستند که کل فرآیند جوجه‌کشی را انجام می‌دهند.
- دوره ستری: دوره اول از زمان تخم نطفه دار مرغ تا پایان روز ۱۸ ام را دوره ستر گویند. در این زمان دما، رطوبت و چرخش تخم‌ها به صورت دقیق تنظیم شده‌اند تا شرایط برای رشد جنین مناسب باشد.
- دوره هچ یا هچری: سه روز انتهایی یعنی تا پایان روز ۲۱ ام را دوره هچر می‌نامند. در واقع هچ (Hatch) به عمل واقعی خارج شدن جوجه از تخم گفته می‌شود. هچر (Hatcher) به دستگاه یا محیطی گفته می‌شود که شرایط مناسب برای هچ شدن تخم‌ها را فراهم می‌کند. دستگاه هچر دما، رطوبت و سایر عوامل مورد نیاز برای رشد جنین و خروج جوجه از تخم را تنظیم می‌کند. در این دوره، جوجه آماده خروج از تخم هستند و پوسته تخم را می‌شکند.
حال می‌توان به این سوال پاسخ داد که مرغداری مرغ گوشتی، جوجه‌های یک روزه را از کجا تهیه می‌کنند؟ همانطور که بیان شد مراکز جوجه کشی، تخم‌های جوجه کشی (hatching eggs) را یک تا دو بار در هفته از مزرعه پرورش تخم مرغ گوشتی تهیه می‌کند. پس از آنکه جوجه‌ها از تخم بیرون آمدند، مزارع پرورش مرغ گوشتی، جوجه‌های خود را از این مراکز تهیه می‌کنند.
استفاده از نطفه سنج یا کندلر در جوجه کشی
نطفه سنج یا کندلر وسیله‌ای برای تشخیص تخم نطفه دار در فرآیند جوجه کشی است. هدف اصلی از نطفه سنجی، حذف تخم‌های بدون نطفه یا تخم‌هایی است که جنین آنها رشد نکرده است. انجام این کار در ابتدای دوره هچر، باعث می‌شود تا فضای دستگاه جوجه‌کشی برای تخم‌های بارور آزاد شود و احتمال موفقیت جوجه‌کشی افزایش یابد. در این فرآیند با استفاده از نور، داخل تخم را بررسی می‌کنند. از این طریق از وجود یا عدم وجود نطفه و همچنین رشد جنین آگاه می‌شوند.
نطفه سنجی در طول دوره ستر انجام می‌شود. چرا که در این دوره، جنین در حال رشد بوده و رگ‌های خونی به وضوح قابل روئیت هستند. به همین دلیل تشخیص وجود نطفه و سلامت آن در این دوره بسیار دقیق‌تر است. مهمترین سوالی که باید در این مرحله پاسخ داد این است که چه زمانی از دوره ستر، نطفه سنجی انجام می‌شود؟
پاسخ کوتاه: روزهای هفتم، چهاردهم و نوزدهم است. البته این زمان‌بندی ممکن است بسته به نوع پرنده و دستگاه جوجه‌کشی کمی متفاوت باشد. دلیل انتخاب این روزها، پیشرفت رشد جنین در این روزهاست که می‌توان رگ‌های خونی و سایر ساختارهای جنین را به وضوح مشاهده کرد.
البته معمولا در ابعاد صنعتی در دوره انتقال از ستر به هچر این کار انجام می‌شود. دلیل این امر تعداد بالای تخم مرغ‌هاست که امکان اینکار ر ا غیرممکن می‌کند. دلیل دیگر ترجیح بر باز نکردن، دستگاه برای پایدار ماندن شرایط دما، رطوبت و استریل بودن فضا است.
مضرات روش جوجه کشی در سالن جوجه کشی
در سالن‌های جوجه کشی، تا جوجه‌های یک روزه به سالن پرورش منتقل شوند، گاه 48 ساعت زمان می‌برد. در این مدت جوجه‌ها بدون آب و غذا می‌مانند. در این روش حتی قوی‌ترین جوجه‌ها نیز ضعیف می‌شوند. جوجه‌ها در 4 روز اول تولد خود قادر به تنظیم دمای بدن خود نیستند.
شاید به این نکته اشاره کنید، که جوجه‌ها با کیسه زرده از تخم بیرون می‌آیند. کیسه زرده خود مواد مغذی لازم برای جوجه را تامین می‌کند. محتویات زرده سرشار از چربی و پروتئین است، اما کربوهیدرات بسیار کمی دارد. کاهش کربوهیدارات یا گلوکونوژنیک به دلیل ناشنا بودن طولانی مدت جوجه، می‌تواند منجر به بیماری متابولیکی کتوز در آنها شود. کاهش وزن بدن به دلیل قرار دادن دیرهنگام یا سوء تغذیه نیز ممکن است، بر رشد اولیه عضلات تأثیر بگذارد. همچنین ممکن است باعث عفونی شدن کیسه زرده گردد. این اثرات نامطلوب تا سن بازاریابی و کاهش عملکرد گوشت ادامه می‌یابد. به همین دلیل در این روش پرورش، به محض ورود جوجه‌ها به سالن فارم گوشتی، دان، آب، مواد الکترولیتی و ویتامین‌های لازم را در اختیار آنها قرار می‌دهند.
همچنین به دلیل جا به جایی جوجه‌های یک روزه، ممکن است این جوجه‌ها درگیر گرما یا سرمای زیاد شوند. این تغییرات دمایی به جوجه‌ها استرس وارد می‌کند. همچنین حمل و نقل جوجه‌ها آنها را با باکتری، قارچ و ویروس بیشتر درگیر می‌کند.
جوجه ریزی در سالن پرورش مرغ گوشتی
برای جلوگیری از آسیب جوجه‌های یک روزه، روشی نوین ابداع شده، که شرایط جوجه ریزی را در مزرعه پرورش جوجه گوشتی فراهم می‌کند. در این سیستم، جوجه‌ها در خانه‌ای که جوجه‌های گوشتی در آن رشد می‌کنند، سر از تخم بیرون می‌آورند. در نتیجه غذا و آب فوری در دسترس آنهاست و نیازی به حمل و نقل آنها نیست. ایده سیستم جوجه ریزی در مرغداری پرورش جوجه گوشتی، توسط پرورش‌دهندگانی مطرح شد که با جوجه‌های جوجه کشی مشکل زیادی از جمله تنوع کیفیت جوجه داشتند. این سیستم در ابتدا در شمال غربی اروپا در کشورهای همچون هلند و بلژیک شروع شد و امروزه در سایره قاره‌ها در حال گسترش است.
شیوه عملکرد سیستم جوجه کشی در مزرعه - X-Treck
جوجه کشی در مزرعه برای اولین بار توسط گروه Vencomatic توسعه داده شد. یکی از این روش‌های انقلابی سیستم X-Treck است. سیستمی چند لایه که سیستم دما و رطوبت در آن به گونه‌ای طراحی شده که محیط برای جوجه در طول چرخه زندگی ایده‌آل باشد.
X-Treck سیستمی منحصر به فر است که جوجه‌کشی در مزارع پرورش جوجه گوشتی را امکان پذیر می‌کند. X-Treck یک شروع بهینه را فراهم می‌کند که منجر به تولید جوجه‌های گوشتی قوی‌تر و در نهایت سودآوری بیشتر می‌شود.
در این روش تخم‌های که 18 روزه از قبل دوره نهفتگی یا انکوباسیون (Incubation) را گذرانده‌اند، خریداری شده و با سینی‌های ستر روی سیستم ریلی بصورت معلق قرار می‌گیرند. به تخم مرغ‌های این مرحله incubated eggs می‌گویند.
در سیستم X-track، جوجه‌ها در بدو تولد به آب و غذا دسترسی خواهند داشت. به دلیل اهمیت درجه هوای محیط اطراف تخم مرغ‌ها، این سیستم طوری طراحی شده است که حرکت و دمای هوا در اطراف تخم‌ها به درستی انجام شود.
در سیستم X-Treck غذا و آب برای جوجه‌ها بلافاصله بعد از تولد در دسترس است. در این روش جوجه‌ها آرام‌تر، سر و صدای کمتری دارند و کمتر به اطراف حرکت می‌کنند. در عمل مشاهده می‌شود که جوجه‌های تازه از تخم درآمده در آرامش بیشتر، و بدنی قوی‌تر هستند که مدیریت آنها را راحت‌تر می‌کند.
نتایج بسیار قابل توجه که منجر به ضریب تبدیل بهتر در جوجه‌ها نیز خواهد شد. همچنین در این روش چون جوجه‌ها جابه جا نشده و در حمل و نقل نبوده‌اند، تحت فشار، آلودگی قرار نگرفته و استرس آنها کمتر خواهد بود.
همچنین در این روش شما می‌توانید به عنوان تکمیل کننده سیستم X-treck از موارد زیر استفاده کنیم:
- سیستم حمل و نقل اتوماتیک: در این سیستم سینی‌ها به طور خودکار جابه‌جا می‌شوند و از مرغداری خارج می‌شوند.
- ویچ برقی: جایگزین وینچ دستی می‌شود و در نتیجه کار دستی را کاهش می‌دهد.
- سیستم In-Cradle: شرایط هچ را برای جوجه‌های تازه متولد شده بهینه تر می‌کند. با این سیستم جوجه‌ها بلافاصله پس از خروج از تخم، قبل از دسترسی به بستر زیرین در این سطح فرود می‌آیند. سیستم In-Cradle زیر X-Treck قرار می‌گیرند. این طبقه میانی در زیر تخم‌های هچ شده قرار دارد که دمای محیط را اندازه می‌گیرد و سطح گرم آن مناسب جوجه‌های تازه متولد شده است.
فواید جوجه کشی در مزرعه جوجه گوشتی
در جوجه کشی در مزرعه جوجه گوشتی، جوجه‌ها فورا می‌توانند آب و غذا مصرف کنند. این جریان به رشد سریعتر، شکل‌گیری اندام‌های و سلامت روده جوجه‌ها در دو روز اول کمک شایانی می‌کند. هرچه روده زودتر با غذا تماس پیدا کند، بهتر است. شروع خوب جوجه‌ها سیستم ایمنی بدن آنها را نیز قوی‌تر خواهد کرد، که نتیجتا احتمال بیماری و احتمال استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها را کاهش خواهد داد. چرا که اگر جوجه تازه از تخم درآمده مدت زیادی بدون غذا بماند، باعث می‌شود تا پرزهای روده بشکند، در نتیجه باکتری‌های روده وارد جریان خون شده و منجر به عفونت در بدن جوجه شود. سیستم ایمنی ضعیف بر سیستم هورمونی نیز تاثیر منفی می‌گذارد.
سایت جهان طیور Poultry World درباره نتایج مصرف‌کنندگان از روش X-Treck نوشته است که پرورش‌دهندگان جوجه‌های گوشتی رضایت بیشتری در این روش داشته‌اند. در نتایج فنی این مرغداری‌ها
50 تا 100 گرم وزن نهایی جوجه‌های گوشتی بالاتر، 0.5 درصد مرگ و میر کمتر، 4 تا 5 نمره ضریب تبدیل غذای بهتر، مصرف دارو کمتر، مشکلات کمتر با انتروکوک (enterococci) و کوکسیدیوز (coccidiosis) را به همراه داشته است.
بطور کل می‌توان به سوال چرا جوجه کشی در مزرعه محبوب شده و در دنیا در حال گسترش است؟ اینگونه پاسخ داد:
- رفاه بیشتر جوجه‌ها: این جوجه‌ها جابه‌جا نمی‌شوند و بلافاصله پس از جوجه‌ریزی در شرایط مناسب آب و هوایی قرار می‌گیرند. این جریان کمک می‌کند، که آنها کمتر درگیر استرس جا به جایی، استرس گرمایی و یا تنش سرمایی و … شوند. در این سیستم جوجه از ابتدا در دمایی محیطی که مناسب آن است قرار می‌گیرد و درگیر تغییرات دمایی نمی‌شود.
- سلامت بیشتر جوجه‌ها: به دلیل اینکه از ابتدا در فضای مناسب پرورش که از قبل استریل شده و تحت قرنطینه بوده، درگیری کمتری با قارچ، میکروب‌ها و … پیدا می‌کند. میزان مرگ و میر کلی در گروه جوجه کشی در مزرعه به طور قابل توجهی کمتر است. در این سیستم به دلیل شروع بهتر، رشد اندام‌ها بهتر، افزایش ایمنی، سلامت و هضم بهتر، درگیری کمتر با بیماری که در نهایت منجر به مصرف دارو و آنتی‌بیوتیک کمتر می‌گردد.
- جوجه‌ها به موقع از تخم بیرون می‌آیند: گرمای بیش از حد باعث می‌شود تا جوجه‌ها زودتر از تخم بیرون بیایند، در حالیکه رشد آنها کامل نشده است.
- وزن گیری و ضریب تبدیل بهتر: تحقیقات نشان داده که جوجه‌های پرورش یافته با روش جوجه کشی در مزرعه تا سن 21 روزگی وزن بیشتری دارند. در نهایت به طور کلی 50 تا 100 گرم وزن نهایی جوجه‌های گوشتی بالاتر ، 0.5 درصد مرگ و میر کمتر و 4 تا 5 نمره ضریب تبدیل غذای بهتر (منظور 4/0 تا 5/0 است) بوده است.
نگاهی به برخی از سوالات پر تکرار جوجه کشی: هرآنچه باید بدانید
در زیر به سوالات متداول در این زمینه پاسخ خواهیم داد.
سیستم X-Treck برای چه مرغداری‌های مناسب است؟
این مورد را توجه کنید که در این سیستم باید همه شرایط بهینه شود. در صورت اجرای اصولی شرایط، هزینه‌ها صورت گرفته برای پیاده‌سازی این سیستم طی سه تا چهار سال جبران خواهد شد. یکی از مواردی که بسیار مهم است در این روش رعایت شود، دمای محیط است. اگر دمای تخم مرغ مناسب باشد، همه چیز درست پیش می‌رود. در این روش دمای تخم مرغ 2 درجه سانتی گراد کمتر است.
در اینجا همچنین می‌توانید ویدیو این روش را نیز مشاهده فرمایید.
چه عواملی در جوجه ریزی در مزرعه مهم است؟
اصلی‌ترین عامل کنترل هوا و رطوبت باید برای تخم‌ها و جوجه‌های یک روزه مناسب باشد. هنگامی که جوجه‌ها از تخم بیرون می‌آیند، شرایط برای آنها باید مناسب باشد. دمای یکنواخت در کل سالن، و کف بتنی با گرمای کافی تا سرمای زیاد به جوجه‌ها آسیب نزند. بهترین روش ترکیب دو سیستم X-Treck است.
مدت زمان جوجه شدن تخم مرغ چقدر است؟
21 روز. جوجه مرغ پس از تکامل در تخم، بعد از 21 روز از تخم بیرون می‌آید. در مورد دیگر پرندگان این میزان متفاوت است. در روش صنعتی در صورتی که جوجه طی این روز از تخم خارج نشود، تخم را همراه با بقیه ضایعات در کوره می‌سوزانند.
جوجه کشی مرغ به روش سنتی چگونه است؟
در جوجه کشی مرغ به روش خانگی، فرقی با مراحل صنعتی ندارد. تنها تفاوت در میزان کمتر تخم‌ها و دستگاه‌های کوچکتر است. همچنین دستگاه های خانگی، دستگاه ستر و هچر یکی هستند.
آیا تخم های جوجه کشی را می‌توان شست؟
اینکار از نظر منطقی درست نیست. هنگامی که مرغ تخم گذاری می‌کند، دمای تخم‌ها برابر دمای بدن مرغ است. ظرف 5 دقیقه تخم مرغ‌ها تا دمای محیط خنک می‌شود. به دلیل اختلاف دما فشار منفی در داخل تخم‌مرغ ایجاد می‌شود که باکتری‌های که خارج از پوسته را جذب می‌کند. در طی فرآیند جوجه‌کشی باکتری‌ها تکثیر می‌شوند و جنین آلوده می‌شود. این جریان نه تنها موجب می‌شود تا میزان جوجه ریزی تا 20 درصد کاهش یابد، بلکه از کیفیت جوجه یک روزه کاسته خواهد شد. اما در دستگاه هچر برای ضدعفونی کردن فضا از بخار فرمالین نیز استفاده می‌کنند. بخار فرمالین نه تنها فضا و تخم‌ها را ضدعفونی می‌کند، بلکه باعث می‌شود تا جوجه تقلا برای خروج از تخم کند. البته این نکته را در نظر بگیرید که استفاده زیاد از فرمالین برای جوجه مضر است.
مشکلات متداول در جوجه کشی چیست؟
مشکلات متداول در جوجه کشی می‌توانند دلایل مختلفی داشته باشند و بر موفقیت فرایند جوجه کشی تاثیر بگذارند. در زیر به برخی از مشکلات رایج جوجه کشی و راهکارهای احتمالی اشاره شده است:
- مشکلات مربوط به دما:
- دمای بیش از حد: می‌تواند منجر به مرگ جنین‌ها به دلیل گرمای زیاد شود.
- دمای کمتر از حد نیاز: رشد جنین را کند کرده و ممکن است منجر به عدم تکامل کامل جوجه‌ها شود.
- نوسانات دمایی: تغییرات ناگهانی دما می‌تواند به جنین‌ها شوک وارد کرده و باعث تلفات شود.
- مشکلات مربوط به رطوبت:
- رطوبت کم: باعث خشک شدن پوسته تخم و چسبیدن جنین به آن می‌شود.
- رطوبت زیاد: می‌تواند منجر به رشد باکتری‌ها و قارچ‌ها و در نتیجه تلفات جنین شود.
- مشکلات مربوط به تهویه:
- تهویه ناکافی: باعث تجمع دی اکسید کربن و کاهش اکسیژن شده و می‌تواند منجر به خفگی جنین‌ها شود.
- تهویه بیش از حد: می‌تواند باعث خشک شدن بیش از حد تخم‌ها شود.
- مشکلات مربوط به تخم‌ها:
- تخم‌های قدیمی یا نامرغوب: تخم‌هایی که مدت زیادی از زمان تخمگذاری آنها گذشته یا دارای ترک خوردگی هستند، احتمال کمتری برای تبدیل به جوجه دارند.
- تخم‌های آلوده: آلودگی تخم‌ها به باکتری‌ها و قارچ‌ها می‌تواند باعث مرگ جنین شود.
- چرخش ناکافی یا بیش از حد تخم‌ها: چرخش تخم‌ها به اکسیژن رسانی به جنین کمک می‌کند و عدم چرخش مناسب می‌تواند منجر به چسبیدن جنین به پوسته شود.
برای موفقیت در جوجه کشی چکارهایی انجام دهیم؟
شرط استفاده از دستگاه‌های جوجه‌کشی استاندارد و با کیفیت یکی از عوامل مهم جوجه کشی موفق است. خرید تخم مرغ از مراکز مرتبط و رعایت اصول بهداشتی در طول فرآیند جوجه کشی از دیگر عوامل مهم موفقیت هستند. بطور کلی از عوامل موفقیت در جوجه کشی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- دمای دستگاه را چک کنید: برای حفظ دمای ثابت استفاده از دستگاه جوجه کشی با ترموستات دقیق از ملزومات است. همچنین دستگاه را در محیطی با دمای ثابت و دور از منابع حرارتی و سرمایی نگه دارید.
- کنترل رطوبت دستگاه: مخزن آب دستگاه باید با میزان مناسب پر شود. استفاده از دستگاه جوجه کشی با هیگرومتری دقیق برای کنترل رطوبت در این زمینه بسیار کمک کننده است.
- تهویه دستگاه را چک کنید: اطمینان حاصل کنید که تهویه دستگاه به درستی کار می‌کند. فیلتر‌های هوا را همیشه تمیز نگه دارید. تهویه هوا درست از تجمع رطوبت بیش از حد جلوگیری می‌کند.
- از تخم‌های سالم استفاده کنید: حتما از تخم مرغ‌های سالم و تمیز استفاده کنید. قبل از قرار دادن تخم‌ها در دستگاه جوجه کشی، حتما آنها را با دود اندوه کنید.
- دستگاه‌ها را قبل از شروع کار ضدعفونی کنید: قبل از شروع کار حتما دستگاه ستر و هچر ضدعفونی شوند.
- چرخش منظم تخم‌ها در دستگاه اطمینان حاصل کنید: عدم رعایت بهداشت در محیط جوجه کشی می‌تواند منجر به آلودگی تخم‌ها و دستگاه و در نتیجه تلفات جوجه‌ها شود.
- نقص فنی دستگاه: حتما دستگاه جوجه کشی را به‌صورت دوره‌ای بررسی کنید. مشکلات فنی دستگاه جوجه کشی مانند خرابی ترموستات، هیگرومتری یا موتور چرخش تخم می‌تواند بر موفقیت جوجه کشی تاثیر بگذارد. در صورت وجود مشکل، تعمیرات لازم را انجام دهید.
در صورت ترک برداشتن تخم‌ها در دوره هچینگ چه باید کرد؟
در قدیم و پرورش خانگی، در صورت ترک ریز و خفیف روی آن را با موم داغ می‌پوشاندند. برای اطلاعات بیشتر می‌توانید در سایت littlefarmonthecorner مطالعه کنید. اما امروزه اینکار معمول نیست، به خصوص در پرورش صنعتی. دلیل این جریان این است که کوچکترین ترک، بهرحال باعث ورود باکتری‌ها به تخم می‌شوند. پوشش موم از ورود بیشتر آلودگی جلوگیری کند. از طرفی معمولا در این شرایط یا جوجه در کل از بین می‌رود و یا با وجود بیرون آمدن از تخم، بسیار ضعیف و کم توان خواهد بود. به همین دلیل است که در سیستم پرورش صنعتی جوجه گوشتی؛ این تخم مرغ‌ها را از چرخه تولید خارج می‌کنند.
خرید محصول: برای خرید بهترین دان مرغ گوشتی می‌توانید به لینک خوراک مرغ گوشتی مراجعه کنید.
چگونه می‌توان کمک به هچ و شکستن تخم کرد؟
معمولا با بالا بردن دما و تغییر رطوبت هوا، تخم‌ها زودتر از تخم خارج می‌شوند. البته اینکار را خیلی توصیه نمی‌کنیم. چرا که تولد زودهنگام، باعث می‌شود که سیستم بدن جوجه کامل شکل نگیرد و بدنی ضعیف‌تر داشته باشد. اما همانطور که در بخش‌های قبل گفتیم، استفاده از فرمالین در هچر، نه تنها فضا را ضدعفونی می‌کند، بلکه به خروج همزمان جوجه‌ها کمک می‌کند. چرا که بوی فرمالین برای جوجه‌ها خوشایند نبوده، در نتیجه تلاش می‌کنند از تخم بیرون بیایند. البته مصرف فرمالین باید طبق اصول و با میزان صحیح استفاده گردد. مصرف زیاد فرمالین، مشکلات تنفسی در جوجه ایجاد می‌کند.
هچینگ تخم مرغ (hatching (chicken) eggs) به چه معناست؟
هچینگ یا همان جوجه‌کشی به معنای 3 روز آخر فرآیند دوره نهفتگی یا انکوباسیون (incubation) است. بطور کل جوجه‌ها بعد 21 روز از تخم در می‌آیند. اما بطور کل ممکن است جوجه‌ها نسبت به نژاد، سن مادر، زمان نگهداری و مراحل قبل از پرورش در بازه زمانی 36 تا 48 ساعت زودتر از تخم بیرون بیایند
زمان مناسب برای انتقال هچر چه زمانی می باشد؟
بسیاری از افراد براساس تجربه این زمان را زمانی می‌دانند که 1 تا 2 درصد تخم مرغ‌های داخل دستگاه جوجه کشی شروع به ترک خوردن می‌کنند. برای مرغ معمولا این زمان در روز 19 است. در این روز یا چند ساعت زودتر و یا دیرتر اقدام به انتقال تخم مرغ‌ها به حالت هچ می کنند.
تفاوت جوجه ریزی (Hatching) با brooding چیست؟
جوجه‌کشی سه روز آخر انکوباسیون است، اما brooding (یا پرورش جوجه های کوچک) با تولد جوجه آغاز و تا 7 – 10 روزگی جوجه را ادامه می‌یابد. زمانی بسیار مهم برای جوجه‌ها از نظر شرایط رشد سریع و بهینه آنها است.
منابع:
2 پاسخ
سلام
با تشکر و سپاس از نویسندگان محترم این مقاله مفید و کاربردی
با آرزوی موفقیت روز افزون شما محققین ارجمند
خواهش می کنم. ممنونیم که نظرتون رو با ما به اشتراک گذاشتین