تغذیه حیوانات
خوراک کامل دام و طیور| بهترین تغذیه دام و طیور چیست
خوراک کامل دام و طیور، مقدار کمی از مخلوط تمامی مواد مغذی است که برای جلوگیری از جداسازی آن، میکس و با نسبت اصولی برای برآوردن نیازهای غذایی دام و طیور فرموله می‌شود تا به عنوان تنها منبع رژیم غذایی (به جز آب) مصرف شود. تمامی حیوانات به مقدار مشخصی از مواد مغذی نیازمند هستند که درصورت رعایت نشدن میزان کافی آن در شرایط بدنی بدی قرار خواهند گرفت. در چنین شرایطی بازدهی تولید و سلامت حیوان دچار اخلال شده و حتی منجر به مرگ آنان خواهد شد. استفاده موثر از منابع خوراک موجود، کلیدی برای پرورش اقتصادی دام وطیور است. برای تامین احتیاجات غذایی دام و طیور در ابتدا باید به این نکته توجه کرد، در شرایط مختلف نگهداری، تولید و … حیوان به چه مواد غذایی و با چه میزان مصرف نیازمند است.
از عوامل دیگری که مبحث خوراک در پرورش دام و طیور مهم می‌سازد، سهم هزینه ۶۰ تا ۷۰ درصدی رژیم غذایی آنها است. تامین جیره‌های متعادل با هزینه مناسب همیشه یک دغدغه مهم برای پرورش‌دهندگان بوده است. به این نکته توجه کنید استفاده از جداول آماده مانند ACR و NRC ممکن است با خطا همراه باشد. چرا که در شرایط مختلف آب و هوایی، نوع و نژاد حیوان، مواد در دسترس می‌تواند متفاوت باشد.
اجزاء اصلی خوراک کامل دام و طیور
سیستم کامل خوراک یکی از آخرین پیشرفتها برای بهرهبرداری از پتانسیل منابع خوراک دام و طیور به بهترین شکل ممکن است. این خوراک‌ها باید به گونه‌ای باشند که تمام مواد مغذی مورد نیاز حیوان با نسبت مناسب را تامین کند. تامین درست اجزا و ترکیبات خوراک موجب سلامت، رشد و تولید مثل دام وطیور می‌شود.
ترکیبات خوراک دام و طیور بسته به نوع دام یا طیور، سن، نژاد و سطح تولید متفاوت است. با این حال، به طور کلی، مواد تشکیل دهنده در خوراک دام و طیور از شش گروه کلیدی تشکیل شده اند:
- آب: برای تمام فرآیندهای بیولوژیکی ضروری است.
- پروتئین: بافت‌ها را ساخته و ترمیم می‌کند، آنزیم‌ها و هورمون‌ها را تولید می‌کند.
- کربوهیدرات‌ها: انرژی مورد نیاز بدن را تامین می‌کند.
- چربی: منبع غلیظ انرژی است و به جذب برخی ویتامین‌ها کمک می کند.
- مواد معدنی: عناصر غیر آلی لازم برای عملکردهای مختلف بدن.
- ویتامین‌ها: ترکیبات آلی مورد نیاز به مقدار کم برای فرآیندهای متابولیک مختلف.
- اسیدهای آمینه: بلوک‌های سازنده پروتئین‌ها.
خرید محصول: خرید بهترین خوراک دام و طیور
منابع کربوهیدرات خوراک دام و طیور
کربوهیدرات‌ها یکی از مهمترین و منبع اصلی تامین انرژی در خوراک دام و طیور است. کربوهیدرات‌ها از گروهی از ترکیبات شیمیایی ساخته شده‌اند که شامل کربن، هیدروژن و اکسیژن است. مواد کربوهیدراتی در خوراک دام و طیور معمولاً به صورت گلوکز، سلولز، نشاسته و فیبرهای گیاهی موجود هستند. نیاز به کربوهیدرات در حیوانات به نوع حیوان، سن، نژاد، سطح تولید و شرایط آب و هوایی بستگی دارد. به طور کلی، نشخوارکنندگان مانند گاو و گوسفند به نسبت بیشتری از کربوهیدرات‌ها در مقایسه با طیور نیاز دارند. اهمیت کربوهیدرات در خوراک دام و طیور به شرح زیر است:
• منبع انرژی: کربوهیدرات‌ها منبع اصلی انرژی برای فعالیت‌های حیاتی بدن، تولید مثل، رشد و تولید شیر و گوشت هستند.
• تنظیم هضم: کربوهیدرات‌ها به هضم غذا کمک می‌کنند و به عنوان پری بیوتیک عمل می‌کنند و رشد باکتری‌های مفید روده را تحریک می‌کنند.
• حفظ سلامت: کربوهیدرات‌ها به حفظ سلامت سیستم ایمنی بدن و عملکرد مغز کمک می‌کنند.
کربوهیدارت با ایجاد حرارت در بدن حیوان، نه تنها دمای بدن حیوان، بلکه باعث رشد و فعالیت ماهیچه‌ها شده و عملکرد حیاتی حیوان را حفظ می‌کند. کربوهیدرات‌های ساده مانند قندها و نشاسته‌ها به راحتی توسط همه حیوانات هضم می‌شوند. اما کربوهیدرات‌های پیچیده که ساقه‌های فیبری گیاهان را تشکیل میدهند، تا حد قابل توجهی توسط سگ، گربه، پرندگان یا حیوانات آزمایشگاهی قابل هضم نیستند. از طرفی مواد فیبری این گیاهان ارزش انرژی کمی دارند یا اصلا ارزش انرژی ندارد. منبع اصلی کربوهیدرات در خوراک دام طیور شامل:
• قندها: ساده‌ترین نوع کربوهیدرات‌ها هستند و به سرعت توسط بدن جذب می‌شوند. منابع قند در خوراک دام و طیور شامل شربت ذرت، ملاس و شکر است.
• نشاسته: نوعی کربوهیدرات پیچیده است که به آرامی توسط بدن هضم می‌شود. منابع نشاسته در خوراک دام و طیور شامل ذرت، گندم، جو و برنج است.
• فیبر: نوعی کربوهیدرات پیچیده است که توسط بدن هضم نمی‌شود. فیبر به هضم غذا کمک می‌کند و به عنوان پری بیوتیک در خوراک دام وطیور عمل می‌کند. منابع فیبر در خوراک دام و طیور شامل یونجه، کاه و تفاله چغندر قند است.
نکاتی در مورد مصرف کربوهیدرات‌ها:
• خوراک متعادل: استفاده از منابع مختلف کربوهیدرات در جیره غذایی حیوان ضروری است.
• کیفیت کربوهیدرات: کیفیت کربوهیدرات‌ها به هضم و جذب آنها توسط بدن حیوان تاثیر می‌گذارد.
• سطح تولید: حیواناتی که در سطح تولید بالایی هستند به کربوهیدرات بیشتری نیاز دارند.
• شرایط آب و هوایی: در شرایط آب و هوایی گرم، حیوانات به کربوهیدرات بیشتری نیاز دارند.
منابع پروتئین تغذیه دام و طیور
پروتئین معمولا گرانترین ماده خوراکی است، که رشد و ترمیم بافتهای بدن را تسهیل می‌کند. با استفاده صحیح از این ماده پرخاصیت می‌توان هزینهها را کاهش داد. پروتئین حاصل از منابع حیوانی (شیر، جگر، ضایعات ماهی، گوشت یا پودر گوشت) در تقویت رشد و تولید تخم‌مرغ مؤثرتر از پروتئین بیشتر منابع گیاهی است. اما مواد تشکیل‌دهنده خوراک دام و طیور تنها به گوشت محدود نمی‌شود، بلکه از گیاهانی همچون گندم، جو، تریتیکاله، کنجاله سویا استفاده می‌شود. این ماده مغذی به ویژه برای طیور و دام‌های جوان ضروری است. مقدار مصرف بر بهره وری تخم مرغ و گوشت آنها تأثیر می‌گذارد. همچنین باید به این مورد توجه کرد که پروتئین اضافی دارای یک اثر اجباری است که ممکن است برای طیور در هر سنی مضر باشد. منابع پروتئین در غذای دام و طیور به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند:
• منابع پروتئین گیاهی:
o کنجاله‌ها: کنجاله سویا، کنجاله آفتابگردان، کنجاله کلزا، کنجاله بادام زمینی، کنجاله پنبه دانه
o غلات: ذرت، گندم، جو، برنج
o حبوبات: نخود، لوبیا، عدس
o دانه‌های روغنی: کنجد، آفتابگردان، کانولا
o علوفه: یونجه، شبدر
• منابع پروتئین حیوانی:
o پودر گوشت و استخوان: از ضایعات کشتارگاه‌ها تهیه می‌شود.
o پودر خون: از خون خشک شده حیوانات تهیه می‌شود.
o پودر ماهی: از ضایعات ماهی‌ها تهیه می‌شود.
o شیر خشک: از شیر خشک شده گاو تهیه می‌شود.
o تخم مرغ: به صورت پودر یا مایع استفاده می‌شود.
منابع چربی غذای دام و طیور
چربی به دلیل هضم راحت، بخش مهمی از رژیم غذایی حیوانات هستند. چربی‌ها ارزش غذایی بالایی دارند و نه تنها به عنوان ذخیره انرژی عمل می‌کنند و بلکه بدن را عایق می‌کنند. منابع چربی در تغذیه دام و طیور می‌توانند از منابع گیاهی و حیوانی باشند. چربی‌ها یکی از مؤلفه‌های اساسی تغذیه هستند که به عنوان منبع اصلی انرژی، حمل و انتقال ویتامین‌های محلول در چربی، ساخت سلول‌ها و هورمون‌ها و همچنین ایجاد انعطاف پذیری در غذاها برای دام و طیور اهمیت دارد. دانه‌های روغنی منبع اصلی چربی در خوراک‌های کشاورزی هستند. از منابع چربی در خوراک دام می‌توان به روغن پنبه دانه، روغن کلزا، روغن آفتابگردان، روغن دانه کتان و روغن سویا می‌توان اشاره کرد. بطور کلی از مزایای استفاده از چربی در خوراک دام و طیور می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
• منبع غنی انرژی و روش اصلی افزایش انرژی جیره غذایی
• افزایش نرخ رشد (Increased growth rates)
• افزایش راندمان خوراک (Increased feed efficiency)
• کاهش مصرف خوراک (Decreased feed intake)
• منبع اسیدهای چرب اشباع و غیراشباع (Source of Saturated & Unsaturated Fatty acids)
• کاهش گرد و غبار خوراک
• افزایش طعم خوش خوراک
• افزایش حرارت بدن حیوان و حفظ کالری دریافتی که باعث کاهش استرس در حیوان می‌شود.
• امکان کُندشدن انتقال خوراک در روده را دارد و در نتیجه قابلیت هضم را افزایش می‌دهد.
• ممکن است اثر «کالری اضافی» را نشان دهد.
• ممکن است مقرون به صرفه‌تر از سایر منابع انرژی باشد.
شرکت engormix آمریکا، برخی از نگرانی‌هایی که باید در مورد مصرف چربی مورد توجه قرار گیرد را به شرح زیر اعلام کرد:
• استفاده از سطوح بالاتر چربی ممکن است اثرات پلت شدن را خنثی کند.
• اندازه‌گیری محتوای انرژی قابل متابولیسم (ME) می تواند دشوار باشد.
• پتانسیل ترشیده شدن خوراک (Potential for rancidity)
• نیازهای تجهیزات نسبت به افزودنی‌های چربی باید کافی باشد. (Equipment needs relative to fat additions must be adequate)
• هضم ضعیف چربی‌های اشباع شده توسط پرنده جوان.( Poor digestibility of saturated fats by the young bird.)
• استفاده از چربی‌های تصفیه شده (Use of Rendered Fats)
مقاله: همچنین می‌توانید مقاله بهترین لیپید در خوراک طیور گوشتی مطالعه فرمایید.
منابع مواد معدنی خوراک دام و طیور
مواد معدنی به حفظ سلامت استخوانها، دندا‌ن‌ها و بافت‌ها کمک و همچنین فرآیندهای شیمیایی بدن را تنظیم می‌کنند. مواد معدنی به عنوان میکرومینرالهایی که در مقادیر کمتر و مواد معدنی کلان که در مقادیر بیشتر مورد نیاز بدن هستند، طبقه بندی می‌شوند.
مواد معدنی ضروری برای زندگی حیوانات عبارتند از نمک معمولی (کلریدسدیم)، کلسیم، فسفر، گوگرد، پتاسیم، منیزیم، منگنز، آهن، مس، کبالت، ید، روی، مولیبدن و سلنیوم. 6 مورد آخر در صورت مصرف بیش از حد می‌تواند برای حیوانات سمی باشد.
حیوانات بیشتر از همه دچار کمبود فسفر و کلسیم می‌شوند، زیرا این مواد برای تولید استخوان، شیر و پوست تخم مرغ به شدت مورد استفاده قرار میگیرند. منابع خوب کلسیم و فسفر، گرد استخوان (bone meal)، فسفات دی کلسیم (dicalcium phosphate) و دفلرین فسفاتها (defluorinated phosphates) هستند. پوسته تخم مرغ تقریباً کربنات کلسیم خالص است. کلسیم به سادگی توسط پودر سنگ آهک (ground limestone)، پودر صدف (ground seashells) یا خاک آهکدار (marl) تامین می‌شود که همگی دارای کلسیم بالایی هستند. از طرفی توجه داشته باشید، مصرف بیش از حد موادمعدنی منجر به مسمومیت می‌شود. فسفر اضافی (از مواد استخوانی) ممکن است، منگنز موجود در رژیم غذایی را بیحرکت کند و منجر به کج شدن استخوانها و لغزش تاندونها در جوجه‌ها و طیور شود.
ترکیبات مواد غذایی در نهادهای گیاهی دام و طیور از نظر گونه، رقم و سویه متفاوت است. بخصوص گیاهان علوفهای، از نظر ترکیبات و ارزش غذایی تفاوت‌های زیادی دارند. بطور مثال مقدار پروتئین در خانواده بقولات بالاتر از گندمیان است. بقولات غالبا حاوی مقدار زیادی کلسیم (حدود 4تا 5 برابر)، منیزیم 2 تا 3 برابر، پتاسیم 7 برابر، گوگـرد، آهـن، روی، مـس و کبالـت بیشتر نسبت به گندمیان است. ولـی میـزان سـیلیس و منگنـز در آنهـا نسـبت بـه گندمیـان کمتـر اسـت. جدول زیر نمونه ای از این تفاوت‌ها را نشان می‌دهد:
از دیگر موادی که همه حیوانات مزرعه معمولاً بیشتری از آنچه در خوراک آنها موجود است، نیاز دارند نمک است. آنها برای تشکیل تیروکسین (thyroxine)، ترکیبی حاوی ید که توسط غده تیروئید ترشح می شود، به مقادیر کمی ید نیاز دارند. کمبود جدی ید ممکن است باعث بیماری گواتر شده، که در آن غده تیروئید به شدت بزرگ می‌شود. گواتر در بعضی مناطق باعث تلفات شدید خوک‌ها، بره‌ها، بزغاله‌ها، گوساله‌ها و کره‌ها شده است. به همین دلیل با تامین نمک یددار در غذای حیوانات می‌توان از مبتلا شدن به این بیماری‌ها، پیشگیری کرد.
مطمئن شوید که تنظیم منابع معدنی در خوراک دام و طیور بر اساس نیازهای خاص هر گونه و با توجه به توصیه‌های تغذیه‌ای مناسب انجام شود. همچنین، توجه به مقادیر و تعادل مناسب این مواد معدنی نقش حیاتی در بهبود رشد و عملکرد دام و طیور دارد.
منابع ویتامین خوراک دام و طیور
ویتامین‌ها ترکیبات آلی ضروری هستند که نقش‌های حیاتی در متابولیسم، رشد و عملکرد بدن حیوانات ایفا می کنند. ویتامین‌ها در مقادیر جزئی برای انجام عملکردهای خاص مورد نیاز هستند. آنها انرژی نمیدهند، اما در استفاده از انرژی ضروری هستند. ویتامین‌ها به حیوان به تنظیم عملکردهای بدن، حفظ سلامت بدن و ارتقاء مقاومت بدن در برابر ناتوانی کمک می‌کند. کمبود یک ویتامین می‌تواند منجر به بیماری یا مرگ شود. ویتامین‌ها به دو دسته محلول در چربی و محلول در آب طبقه‌‌بندی می‌شوند.
ویتامین‌های محلول در چربی عبارت‌اند از :ویتامین A ، ویتامین D3، ویتامین E و ویتامین K می‌باشند و ویتامین‌های محلول در آب عبارت‌اند از: ویتامین C، ویتامین B1، ویتامین B2، نیاسین، بیوتین، ویتامین B6، و ویتامین B12 می‌باشد.
در این بین ویتامین C نقش به سزایی در تولید کلاژن، جذب مواد معدنی و تقویت سیستم ایمنی بدن دارد. همچنین در بهبود زخم و مقابله با استرتس به حیوان کمک می‌کند.
مورد دیگر ویتامین B4 است که به کولین کلرید 60% نیز شناخته می‌شود. ویتامین B4 جدا از تقویت سیستم ایمنی بدن، باروری را نیز تقویت می‌کند. همچنین به وزن‌گیری بیشتر و بهبود کیفیت تخم‌ها نیز کمک می‌کند.
منابع حیوانی ویتامین:
ویتامین A: جگر، روغن ماهی، کره، تخم مرغ
ویتامین D: روغن ماهی، زرده تخم مرغ، نور خورشید
ویتامین E: روغن‌های گیاهی، آجیل، دانه‌ها
ویتامین K: سبزیجات برگ دار، جگر، پنیر
ویتامین B1 (تیامین): گوشت، ماهی، حبوبات، غلات سبوس دار
ویتامین B2 (ریبوفلاوین): لبنیات، تخم مرغ، گوشت، سبزیجات برگ دار
ویتامین B3 (نیاسین): گوشت، مرغ، ماهی، حبوبات، آجیل
ویتامین B5 (اسید پانتوتنیک): گوشت، مرغ، تخم مرغ، قارچ، آووکادو
ویتامین B6 (پیریدوکسین): گوشت، مرغ، ماهی، موز، سیب زمینی
ویتامین B7 (بیوتین): تخم مرغ، جگر، آجیل، قارچ
ویتامین B9 (فولات): سبزیجات برگ دار، حبوبات، آجیل، مرکبات
ویتامین B12 (کوبالامین): گوشت، مرغ، ماهی، تخم مرغ، لبنیات
منابع گیاهی ویتامین:
ویتامین C: مرکبات، فلفل دلمه ای، گوجه فرنگی، کیوی
ویتامین K: سبزیجات برگ دار، کلم بروکلی، گل کلم
خرید محصول: خرید خوراک دام – بهترین کنسانتره‌های دامی
اساس انتخاب نوع و مقدار خوراک دام و طیور
انتخاب نوع و مقدار غذای دام و طیور، امری پیچیده و حساس است که بر سلامت، رشد، تولید و در نهایت سودآوری پرورش دهنده تاثیر مستقیم می‌گذارد. خوراک دام و طیور بر مبنای ماده خشک (DM) مورد آنالیز و بررسی قرار می‌گیرد. این محاسبات باید با دقت بالا انجام شود، چرا که ممکن است جیره تهیه شده برای دام، مواد لازم برای بدن حیوان را برطرف نکند یا مواد بیش از اندازه به بدن حیوان برساند. این امر نه تنها ممکن است باعث بیماری در دام شود، بلکه باعث ضرر و زیان مالی به مرغدار یا دامدار می‌شود. برای تولید مواد غذایی باید شرایط حیوان در مزرعه (مثل سن، شیرخواری، شیرده و…) را نیز در نظر گرفت.
عوامل متعددی در این انتخاب دخیل هستند که باید به دقت مورد بررسی قرار گیرند. مهمترین فاکتورها در انتخاب نوع و مقدار خوراک دام و طیور عبارتند از:
• سن و مرحله فیزیولوژیکی: نیازهای تغذیه‌ای حیوان با توجه به سن و مرحله فیزیولوژیکی آن (جنین، جوجه، بالغ، آبستن، شیرده و …) به طور قابل توجهی تغییر می‌کند. به عنوان مثال، جوجه‌ها به پروتئین و انرژی بیشتری نسبت به مرغ‌های بالغ نیاز دارند. این جریان در دام آبستن و شیرده به کلسیم و فسفر بیشتری احتیاج دارند.
• نژاد و ژنتیک: نژادهای مختلف دام و طیور از نظر نیازهای تغذیه‌ای با یکدیگر تفاوت دارند. به عنوان مثال، نژادهای گوشتی به طور کلی به انرژی و پروتئین بیشتری نسبت به نژادهای تخم گذار نیاز دارند.
• جنسیت: نیازهای تغذیه‌ای نرها و ماده‌ها نیز تا حدودی با هم فرق می‌کند. به عنوان مثال، خروس‌ها به پروتئین بیشتری نسبت به مرغ‌ها نیاز دارند.
• شرایط محیطی: شرایط آب و هوایی، مانند دما، رطوبت و تهویه، بر متابولیسم و نیازهای تغذیه‌ای حیوان تاثیر می‌گذارد. در آب و هوای گرم، حیوانات به کالری کمتری نیاز دارند، در حالی که در آب و هوای سرد به کالری بیشتری برای حفظ دمای بدن خود احتیاج دارند. البته این مورد در باب صنعتی خیلی صدق نمی‌کند. چرا که در شرایط صنعتی و شرایط بسته، دما و رطوبت کنترل شده است. در واقع از نظر تجهیزات ممکن است متفاوت باشد، بطور مثال تعداد فن و… . ارتفاع متفاوت شرایط تغذیه را متفاوت می‌کند. بطور مثال در طیور ارتفاع زیاد ممکن است پرنده را درگیر آسیت کند.
مقاله: برای آشنایی با بیماری آسیت و جلوگیری از درگیری گله می‌توانید مقاله آسیت طیور را مطالعه کنید.
• وضعیت سلامتی: حیوانات بیمار یا مجروح ممکن است نیازهای تغذیه‌ای خاصی داشته باشند. به عنوان مثال، حیواناتی که از اسهال رنج می‌برند، به الکترولیت‌های بیشتری نیاز دارند.
• راندمان تولید: انتخاب نوع و مقدار خوراک باید به گونه ای باشد که راندمان تولید را به حداکثر برساند. به عنوان مثال، در مرغداری‌های تخم گذار، باید از خوراکی استفاده شود که به افزایش تولید تخم مرغ منجر شود.
• قیمت خوراک: قیمت خوراک نیز یکی از فاکتورهای مهم در انتخاب نوع و مقدار آن است. باید از خوراکی استفاده شود که از نظر اقتصادی مقرون به صرفه باشد و در عین حال، نیازهای تغذیه‌ای حیوان را نیز به طور کامل برآورده کند.
علاوه بر موارد فوق، عوامل دیگری مانند در دسترس بودن مواد اولیه، امکانات نگهداری و فرآوری خوراک و تخصص پرورش دهنده نیز در انتخاب نوع و مقدار خوراک دام و طیور نقش دارند.
مقاله: ما در مقاله کامل صفر تا 100 تهیه دان مرغ، بطور کامل توضیح داده‌ایم که چگونه دان مرغ مرغوب برای مرغداری خود تهیه کنید.
اسیدآمینه‌ها در خوراک دام و طیور
نقش اسیدهای آمینه در تغذیه طیور مهم است، چرا که باعث تشکیل پروتئینی هستند که برای رشد، نمو و ترمیم بافت ها در حیوانات ضروری است. اسیدهای آمینه مانند آجرهای پروتئین هستند که بنای محکمی برای حیوانات هستند. بدن حیوانات نمی‌توانند بدون این بنا به خوبی رشد کند یا سالم بمانند.
به طور مثال لیزین، یک اسید آمینه ضروری در دام است کهنقش مهمی در رشد، تولید شیر و تقویت سیستم ایمنی دارد. علاوه بر این نه تنها تبخال را کاهش می‌دهد ، بلکه شدت، زمان درمان و احتمال عود بیماری را کاهش می‌دهد.
یا متیونین یک ماده مغذی مهم برای حیوانات است که به آنها کمک می‌کند تا بهتر رشد کنند، سالم‌تر بمانند و عملکرد بهتری داشته باشند. در طیور، متیونین باعث رشد بهتر پرها و افزایش تولید تخم مرغ می‌شود. از طرفی، در گاوها برای افزایش تولید شیر و در خوکچه‌ها برای تقویت عضلات استفاده می‌شود.
برای اطلاعات بیشتر درباره اسیدآمینه‌ها شما می‌توانید از سایت Evonik AMINODat® استفاده کنید. در این سایت اطلاعات جامعی از اسیدآمینه‌ها در جهان به همراه ضرایب هضم آنها، براساس بیش از 140 تجزیه و تحلیل مواد خام برای خوک و طیور ارائه داده است. شامل تجزیه و تحلیل اسیدهای آمینه کل، اسیدهای آمینه قابل هضم ایلئال استاندارد شده (standardized ileal digestible amino acids)، ضرایب قابلیت هضم ایلئول استاندارد شده برای اسیدهای آمینه ضروری (standardized ileal digestibility coefficients for essential amino acids)، پروکسیمات‌ها (proximates)، مواد معدنی و مقادیر انرژی برای خوک‌ها و طیور است.
اهمیت کیفیت مواد اولیه در تغذیه دام و طیور
کیفیت مواد اولیه یکی از عوامل بسیار مهم و تاثیرگذار در جیره نویسی است. انتخاب مواد اولیه با کیفیت بالا، نه تنها به بهبود عملکرد تولید و سلامت حیوانات کمک می کند، بلکه بر اقتصاد تولید نیز تأثیر مستقیم دارد.
مواد اولیه با کیفیت، حاوی مقادیر مناسبی از مواد مغذی ضروری هستند که برای رشد، تولیدمثل و حفظ سلامت حیوانات ضروری است. هرچه کیفیت مواد بهتر باشد هضم و جذب خوراک بهتر و در نتیجه، مواد مغذی به طور کامل‌تر در اختیار بدن حیوان قرار می‌گیرد. همه این موارد به تولید با کیفیت تر محصول نهایی کمک می‌کند. همچنین به دلیل کیفیت مواد و بالا رفتن سیستم ایمنی بدن حیوان ، استفاده از افزودنی‌های اضافی و داروها را کاهش می‌دهد که در نتیجه باعث کاهش هزینه‌های تولید می‌گردد.
اما مواد اولیه نامرغوب ممکن است حاوی مواد ضدتغذیه‌ای باشند که مانع از جذب مواد مغذی شده، که باعث بیماری و رشد کندتر حیوان می‌گردد. به همین دلیل بسیار مهم است که کشاورزان در انتخاب مواد اولیه بسیار دقت کنند. از عوامل موثر بر کیفیت مواد اولیه می توان به:
- نوع ماده اولیه: هر ماده اولیه دارای ترکیب شیمیایی و ارزش غذایی متفاوتی است.
- منشاء ماده اولیه: مواد اولیه‌ای که از مناطق مختلف جغرافیایی تهیه می‌شوند، ممکن است از نظر کیفیت متفاوت باشند.
- شرایط نگهداری: شرایط نامناسب نگهداری مواد اولیه می‌تواند منجر به کاهش کیفیت و ارزش غذایی آنها گردد.
- آلودگی‌ها: مواد اولیه ممکن است به مواد شیمیایی، میکروارگانیسم‌ها یا سموم آلوده شوند که بر سلامت حیوانات تأثیر منفی می‌گذارد.
- ارزیابی کیفیت مواد اولیه: برای ارزیابی کیفیت مواد اولیه، از روش‌های مختلفی مانند آنالیز شیمیایی، میکروبیولوژی و ارزیابی حسی استفاده می‌شود. اینکار در آزمایشگاه کنترل و کیفیت کارخانه‌های تولیدکننده خوراک دام و طیور صورت می‌گیرد.
ویژگی‌های مطلوب یک تغذیه کامل برای دام و طیور
موسسه بین الملل آموزشی جیمز لند در سوئیس ویژگی‌های مطلوب یک رژیم غذایی کامل را اینگونه بیان کرده است:
• منطبق بودن مقدار خوراک با نیاز و تولید حیوان
• خوش طعم بودن تغذیه ارائه شده – اگر غذا خوش خوراک نباشد، حیوان به اندازه کافی غذا نمی‌خورد و نیازهای تغذیه ای آن برآورده نمی‌شود.
• مخلوطی از تغذیه متعادل از پروتئین‌ها، ویتامین‌ها و سایر مواد مغذی
• توجه به مقدار کافی مواد معدنی
• هضم آسان غذا – مواد مغذی موجود در غذای کامل باید به راحتی توسط حیوان هضم و جذب شوند. اگر غذا به طور کامل هضم نشود، بخشی از مواد مغذی آن از بدن حیوان دفع می شود و هدر می‌رود.
• ملین بودن خوراک – برای جلوگیری از یبوست و سایر مشکلات گوارشی در حیوانات
• حجیم بودن نسبی خوراک – برای دام علوفه آبدار سبز باید به اندازه کافی وجود داشته باشد، زیرا آنها دارای طبیعت حجیم، مغذی و به راحتی قابل هضم هستند.
• کیفیت بالا – مواد اولیه مورد استفاده در تهیه غذای کامل باید از کیفیت بالایی برخوردار باشند. استفاده از مواد اولیه فاسد یا آلوده باعث بروز بیماری در حیوان شود.
• حفظ نظم در زمانبندی تغذیه
• اجتناب از تغییرات ناگهانی در خوراک
• مقرون به صرفه بودن از نظر کار و هزینه – قیمت غذای کامل باید متناسب با کیفیت و ارزش غذایی آن باشد.
خوراک اصولا به دو صورت کامل یا کنسانتره استفاده می‌شود. کنسانتره در کنار دیگر مواد غذایی همچون علوفه و یونجه به عنوان مکمل غذایی استفاده می‌شود. کنسانتره‌ها حداقل نیاز، احتیاجات نگهداری و تولید را تأمین می‌کنند. در مورد گاو و گوسفند، کنسانتره‌های دامی تکمیل‌کننده‌های بسیار خوب در کنار علوفه و یونجه است. اما در باب خوراک طیور، استفاده از خوراک کامل بسیار بهتر و متعادل‌تر برای جوجه است. چراکه خوراک کامل طیور نه تنها بسیار مقرون به صرفه است، بلکه هزینه‌های حمل و نقل خوراک را نیز کاهش می‌دهد. ما در مقاله کنسانتره مرغ گوشتی، به بررسی کامل این موضوع پرداخته‌ایم.
خرید محصول: خرید خوراک مرغ و طیور – بهترین دان کامل جوجه مرغ
بهترین و مقرون به صرفه‌ترین تولیدکننده خوراک دام و طیور
برای تهیه کنسانتر دامی یا خوراک کامل مرغ، در کنار توجه به پیشینه و سابقه کار کارخانه تولیدکننده خوراک دام و طیور، نتیجه ضریب عملکرد خوراک کارخانه نیز بسیار مهم است. چرا که نتیجه عملکرد خوب نشانه مصرف خوراک بهینه در قبال رسیدن به تولید خوب و مناسب است. کارخانه جهان کاوه با بیش از 15 سال سابقه تولید خوراک دام و طیور نتایج موفقی را در این زمینا داشته است. بطور مثال در زمینه خوراک مرغ گوشتی، مرغداری‌های که از دان مرغ گوشتی جهان کاوه استفاده کرده‌اند، بطور متوسط با میانگین سن کشتار ۴۲ روز، برای مرغ آرین به میانگین وزن ۲۵۰۰ گرم با ضریب تبدیل 1.77، برای نژاد راس 308 به میانگین وزن 2735 با ضریب تبدیل 1.67 و برای نژاد کاب به میانگین وزن 2720 با ضریب تبدیل 1.74 رسیده‌اند.
منابع:
این مقاله به همت هما بهرام پرور و تیم تولید محتوای جهان کاوه افق خزر، تولیدکننده انواع خوراک دام و طیور تهیه شده است. امید است که این مقاله بتواند هر چند کوچک کمک کننده در صنعت پرورش دام و طیور باشد.
پست‌های مرتبط
خوراک پلت چیست و چگونه تولید می شود
پلت کردن فرآیند تبدیل خوراک پوره آسیاب شده ریز، به پلت های نرم متراکم یا کپسول است. در این مقاله
خوراک مش، کرامبل و پلت – انواع خوراک دام و طیور
خوراک دام و طیور در سه نوع خوراک مش، کرامبل و پلت عرضه می شود. تغذیه جوجه ها با پلت
متن کاملی بود…بحث تغذیه و خوراک دام و طیور بسیار مبحث مهمی